Kayip Endiselerimiz, kayip endisesi

Kayip Endiselerimiz

Gunluk yasamimizda pek fazla kullandigimiz bir terim endise. Peki Endise nedir size  ne ifade eder ? Korkudan farklidir endise cunku nesnesi yoktur. Analitik bakacak olursak; cevrede ve ya kisinin kendi benliginde bulunan ve ya cevredeki degisikliklerle ve ya benlikteki bilincsiz, bastirilan guclerin devreye girmesi ile harekete gecen henuz algilanmamis bir etkene yonelik tepki olarak yorumlanir ( Psikoanalitik Terimler Sozlugu, 2010 ) . Ozetle henuz varolmayan ve algilanmayana endise duyariz.

Varolmayan ve algilanmayana duydugumuz endiselerimizden biri ' kayip endiselerimiz' 

Gunluk hayatimza donup bir bakalim, gecmisimize, simdimize, en cok ne zaman bir kayibin endisesini yasadik ? Kayip yasadigimiz durumlarda neler dusunup nasil hissediyoruz ?  Bu kayip duygusu ile nasil basa cikiyoruz ? 

Ornegin İsimizi kaybetmis olabiliriz Bu bir daha para kazanamayacak olmamiz anlamina mi geliyor ya da sevgilimizden esimizden ayrilmis olabiliriz bu bir daha sevgilimiz olmayacak mi demek  ? Bazen olaylara karsi abartili tehlike algilarimi gelistirebiliriz, peki Gercekten ortada bu kadar buyuk bir tehlike var mi? Bu sorularin cevaplari icinde bulundugumuz olumsuz dusuncelerimizin getirdigi olumsuz duygularla eslesebilir, bunun icinde bulundugumuz depresyona bagli olarak yasandiginin, bu olumsuz dusuncelerin ve duygularin depresyona bagli oldugundan arttiginin farkinda miyiz ?

Belki de olaylara karsi abartili tehlike algilari hissediyoruzdur, durum aslinda hissettigimiz olumsuz duygularimizi getirecek kadar abartili degildir, biz bunu kendi olumsuz dusuncelerimizle bu hale getiriyoruzdur.

Simdi biraz daha ustune konusalim; sevgidigimiz insanlari kaybetmekten korkuyoruz, en sevdigimiz arkadasimiz bir gun ya bizi terkederse, simdi bir durum yaratalim, evet en sevdigimiz arkadasimizi kaybettik, bu bizi mutsuz, umutsuz ve uzgun yapti, peki aslinda bizi umutsuz yapan onu kaybetmis olma durumumuz mu yoksa bu durumun pesinden zihnimizde yiginla olusan olumsuz dusuncelerimiz mi ? Bir daha asla arkadasim olmayacak, asla yeniden eskisi gibi olamayiz, ben sevilmiyorum... Biranda zihnimizde ardi ardina gelen uyarilar, iste bunlar bizi bu duyguya getiren. Simdi bir saniye duralim ve karsit dusuncelerimizi dinleyelim, iliskimizi yeniden yapilandirabilirim, bu durumun ustesinden gelebilirim ya da yeniden tabiki arkadasim arkadaslarim olacak, simdi duralim ve hislerimize bakalim... durum ayni fakat bizim durum ile ilgili dusunsel atiflerimiz duygularimizin degismesini, siddetinin artmasina ya da azalmasina neden oldu.

Ya da sevgiliden ayrilmis olmak, iliskimizin bitmis olmasi durumunda sevgilim birdaha olmayacak bir daha hic mutlu olamayacagim, sevemeyecegim, kimse beni sevmeyecek dusuncesi dusunceleri bizi umutsuz ve mutsuz yapan.

Farkinda miyiz Durumlar ile ilgili Dusuncelerimiz, duygularimizi getirdi? Olumsuz  dusunceler olumsuz duygulari ve olumsuz duygular tekrar olumsuz dusunceleri... Bir sure sonra bu bir dongu halini aldi..  Ta ki basedebilme methodlarimizi bulup bu donguyu kirana kadar...

Elimize bir karsit dusunce alip bu donguyu kirmak sadece bizim elimizde... Cunku oradalar, varlar, ve belki de bizler tarafindan benligimizde kesfedilmeyi ve bilinmeyi bekliyorlar...

Belki de tum bu hissi yasamamiza neden olan durumlar degil bizim yarattigimiz dusuncelerimizdir.

Dusuncelerimizin semalarimi dogru sorularla sorgulamak bizim elimizde, belkide suan icinde bulundugumuz durumdan cok, dusuncelerimize o kadar odaklanmisizdir ki, olumsuz dusunce olumsuz duygu dongusunden kurtulamiyoruzdur. Belki de olumsuz dusuncelerimize karsit dusunceler olusturmamiz ve bu karsit dusuncelerin bize nasil hissettirdigini gormemiz bize iyi gelen olacaktir. Belki de suan yasadigimiz hicbir duygunun sebebi icinde oldugumuz durum dgil durumdan cok bu durumla eslestirdigimiz ve en onemlisi yarattigimiz dusuncelerimizdir.

Belki de hayatimizi kolaylastiracak olan Hic endise duymamak hic depresyona girmemek hic uzgun olmamak degil, hayatimizda herzaman yasanabilir olan depresyon ve endisemizle nasil bas edecegimizi biliyor olmak ve bunun farkindaliginda olmamizdir.

Psikolog  N. Hazel Baysoy